Veel ouders vragen bij de eerste voeding: ‘Wanneer krijgt mijn baby nu echt wat binnen?’ Het antwoord is kort: Direct. Al voor de baby geboren is, in de laatste weken van je zwangerschap, wordt er colostrum geproduceerd in de aanwezige melkkliertjes, die zich hebben ontwikkeld gedurende je zwangerschap. Deze colostrum is de allereerste melk, en wordt uit je borsten gemasseerd door je kleintje. De eerste keren zijn het maar een paar druppels, ongeveer 7 ml per keer dat je baby drinkt. Weinig? Zeker niet. Het maagje heeft de inhoud van een kleine knikker, ongeveer het topje van je pink, en de maagwand zit nog verkleefd aan elkaar. Deze moet als het ware nog uitvouwen. Kleine beetjes moedermelk laten het maagje langzaam groeien en uitontwikkelen, dus kleine hoeveelheden voeding zijn daar perfect voor.
Neemt de hoeveelheid melk toe?
De hoeveelheid melk zal zich snel toenemen, evenals de inhoud van het maagje van je baby: op dag 3 past er ongeveer 20-30 ml melk in en geleidelijk zal de maaginhoud toenemen. Door de baby aan te leggen zodra hij erom vraagt groeit het maagje geleidelijk zonder te veel opgerekt te worden. Hoewel het maar kleine hoeveelheden voeding zijn, is colostrum erg eiwitrijk, bevat weinig vet en zit boordevol antistoffen. Het legt een beschermend laagje over de darmwand waar zich de darmflora op kan ontwikkelen. Het werkt laxerend, zodat je kleintje zijn eerste ontlasting, meconium, kan lozen. Dit helpt geelzien voorkomen. Hij krijgt energie om zich warm te houden en zijn organen krijgen voedingsstoffen om te kunnen uit ontwikkelen.
Voldoende colostrum
Om te zorgen dat je baby voldoende colostrum binnen krijgt is het genoeg om je baby dicht in je buurt te houden. Zet het wiegje naast je bed en houd hem lekker veel bij je. Zo kan je zien wanneer je kleine wel weer een slokje lust: Hij beweegt zijn oogleden, draait het hoofdje en brengt zijn handjes naar het mondje. Soms hoor je smakgeluidjes. Pak hem bij je en geef gelegenheid om te drinken. Luier verschonen kan ook na het voeden of eens ergens tussendoor: als je baby zelf wakker wordt om te drinken is het goed om hem zolang hij niet huilt aan te leggen. Vanuit een rustig wakkere fase kan hij al zijn reflexen optimaal gebruiken om zichzelf aan te leggen en zal het vaak probleemloos gaan. Als hij uit zijn doen is door het verschonen van de luier zal hij eerst tot rust moeten komen voor hij goed kan aanhappen.
Melatonine
Je zult merken dat je baby zich regelmatig meldt voor een voeding. Tien tot twaalf keer drinken binnen 24 uur is heel normaal de eerste dagen. Eh, ja: ook ’s nachts. Je baby heeft geen benul van het slaapritme van jou en je partner. Ook mist je baby de hulp van jouw melatonine, een stofje dat zorgt voor het helpen inslapen. Dit kreeg hij via de placenta toen hij nog in je buik zat en na de geboorte valt die hulp weg. Het drinken aan de borst zorgt voor een nieuwe hulp bij het inslapen: het lijfje van je kleine maakt dan het rustgevend hormoon CKK (cholecystokinine) aan zodra de voeding, met name de vette voeding, in het maagje komt. Dit stofje zit ook in jouw moedermelk: dubbel rustgevend dus. Ook voor jou, jij wordt er ook ontspannen van. Welterusten!
Prolactine
Zijn kleine lijfje, welke zich nog helemaal moet aanpassen aan het leven buiten de baarmoeder en het wegvallen van de continue voedings- en zuurstofaanvoer van de placenta, moet hard werken. Dat lukt erg goed, want in de baarmoeder heeft hij een slim vocht- en vetvoorraadje aangelegd om de eerste 24 uur te kunnen acclimatiseren en zijn reflexen te oefenen om te drinken aan de borst. Je zult begrijpen dat die regelmatige voedingsmomenten hem de energie geven die hij zo hard nodig heeft. Het regelmatige drinken van de baby zorgt in jouw lichaam dat bij elke keer aanleggen aan de borst het hormoon prolactine een flinke piek maakt. Dit hormoon wordt via je hersenen aangestuurd en zorgt ervoor dat de melkproducerende cellen in de melkkliertjes ontvankelijk worden voor dit hormoon en dus melk gaan produceren. Hoe vaker je baby drinkt, hoe meer melkkliertjes melk gaan produceren. Heel handig, zo zullen deze klieren op langere termijn melk kunnen geven zodat je zonder problemen je kindje kunt blijven voeden zolang hij en jij dat fijn vinden.
Oxytocine
Het hormoon oxytocine, ook aangestuurd vanuit je hersenen, laat de spiertjes rond de melkklieren samentrekken en stuwt de melk via de melkkanaaltjes naar de tepel toe, waar jouw baby de melk uit de borst masseert. Dit hormoon maakt jou rozig en zorgt ervoor dat je tijdens het voeden even lekker kunt relaxen. Heel fijn, denkende aan het drukke nachtleven dat je niet meer gewend was! Het helpt om voor het aanleggen je borsten met je handen te masseren, op een manier die jij prettig vindt. Deze aanraking geeft alvast een seintje naar de hersenen dat er actie aankomt, en de oxytocine vast aan de slag kan. Tussen de voedingen door masseren en in de eerste drie dagen wat colostrum uit je borsten masseren (de kraamverzorgster kan je leren hoe je dat het makkelijkst kan doen) zorgt ervoor dat de melkproductie extra goed op gang komt. De colostrum die je uit de borst krijgt, ook die ene druppel, mag je in het mondje van je baby geven. Extra energie voor zijn volgende voeding. Dit doe je niet continue natuurlijk, maar een keer of 5 per dag.
Vooral ook genieten
Verder is het drinken of tegen je aan liggen ook pure ontspanning voor jou en de kleine. De baby ruikt,proeft en voelt zijn mama zo dichtbij als maar mogelijk is. Dit is voor hem de allerfijnste plek omdat hij zich nog helemaal één voelt met jou. Overigens is bij je partner op de borst een zeer welkom ‘alternatief’. Dus bij een kleefperiode van je kleine boef is voor jou een lekkere douche, een welverdiend broodje carpaccio of toiletbezoekje totaal geen probleem. Quality-time met papa is net zo lekker en voor je partner een mooi excuus om de boodschappen uit te stellen.
Let goed op jezelf
In de eerste week zal je veel met je baby bezig zijn. Niet alleen met voeden. Je moet je kleintje leren kennen, je hebt er een nieuwe titel bij genaamd ‘moeder’ en/of ‘vader’, je hebt een bevalling meegemaakt waarvan je lichamelijk en geestelijk herstelt en je leert hoe je de baby verzorgt. Realiseer je dat dit vermoeidheid met zich meebrengt. Niet alleen de voedingsmomenten elke 2-3 uur maar ook alles wat er omheen gebeurt. Tijd voor jezelf is er nauwelijks en de verantwoordelijkheid voor het hummeltje voel je tot in je tenen. Het ouderschap zal moeten inklinken, net als een nieuwe baan. Geef het de tijd, spreek niet te veel kraambezoek af en vraag als kraamkado een lekkere maaltijd. Slaap wanneer de baby slaapt, overdag lekker gaan liggen na een doorwaakte nacht is slim (en verhoogt ook nog eens je melkproductie) en kruip ’s avonds samen vroeg in bed om vast een uurtje te slapen voor de kleine zich weer meldt. Probeer op je gevoel af te gaan, je baby doet het van nature en zal het fijn vinden te merken dat jullie het ook doen. Eigenlijk weet je instinctief wat je baby nodig heeft. Vertrouw erop dat je het kunt. Perfectie in het ouderschap bestaat niet, je doet gewoon je uiterste best. En dat is voor honderd procent genoeg voor je kindje!